آنچه در این مطلب میخوانید
اگر به دنبال پاسخ این سؤال هستید «استفاده از کوچینگ رابطه برای چه افرادی مناسب است و به چه موضوعاتی میپردازد؟» به سراغ مقاله خوبی آمدهاید. در این مقاله به موضوع رابطه که یکی از موضوعات مهم در خانواده، زوجین، کسبوکارها و … است، پرداخته و راهحل مناسبی را ارزیابی کردهایم.
در مقاله پیش رو به بررسی تخصص رابطه در کوچینگ پرداخته و تاریخچه و زیربنای علمی آن را بیان میکنیم. در این مقاله با نحوه کار کوچهای رابطه و انواع گوناگون کوچینگ رابطه آشنا میشوید. دستهبندیهای مختلفی از افراد جویای کوچینگ رابطه را بیان کرده و ۱۰ دلیل عمده برای داشتن جلسات کوچینگ رابطه را برمیشماریم.
کوچینگ چیست؟
کوچینگ علمی کاربردی و نوظهور است که از سال ۱۹۸۰ توسط آقای توماس لئونارد به معنای امروزی آن شناختهشده است. در سال ۱۹۹۵ آکادمی بینالمللی کوچینگ توسط توماس لئونارد با جمعی از کوچها تأسیس شد. تا قبل از آن، کوچها خود را بانامهای مختلفی همچون مربی، مشاور، منتور و … معرفی میکردند درحالیکه در عملکرد آنها تفاوتهای بنیادینی وجود داشت. اما پس از تأسیس آکادمی بینالمللی کوچینگ ICF، کوچها بانام رسمی کوچ و با اصول و صلاحیتهای مشخص و یکسانی شروع به کارکردند.
کوچینگ رابطهای مشترک بین دو انسان (کوچ و مراجع) در جهت رشد پتانسیلهای فردی و حرفهای مراجع است. در این رابطه، سفری تأملبرانگیز آغاز میشود که با تمرکز بردنیای درونی مراجع (توانمندیها، علایق، خواستهها و …) راهکارهای خلاقانهای برای مسائل و مشکلات مراجع، کشف میشود. این راهکارها از درون مراجع با توجه به چشماندازها و اهداف او خلق میشود.
در کوچینگ بر این باوریم که هر فرد برای حل مسائل خود، نیاز به نسخه منحصربهفردی دارد که هیچ فردی غیر از خود او نمیتواند آن را کشف وزندگی کند. بنابراین در فرایند کوچینگ با توجه به فضای جلسه و نوع ارتباط کوچ و مراجع چیزهایی گفته و شنیده میشود که شاید تاکنون، هیچگاه از آن زاویه دیده نشده باشد. مراجع با چالشهایی روبهرو میشود که او را به عمق خود میبرد تا بتواند به سیستم فکری و عملکرد خود دست یابد.
عدم ارائه راهکار، پیشنهاد، آموزش کوچینگ این حرفه را با دیگر حرفههای مشابه مانند مشاوره، تدریس و منتورینگ، متفاوت میکند. در جلسه کوچینگ فضایی تعاملی و خارج از هرگونه قضاوتی برقرار است که مراجع را به خلاقیت وامیدارد.
کوچینگ رابطه چیست؟
کوچینگ یک علم کاربردی است که از تلفیق علوم مختلف منابع انسانی تشکیلشده است. به دلیل تلفیقی بودن کوچینگ زیرشاخههای مختلفی را میتوان برایش تعریف کرد. به بیانی دیگر برای هر نقشی که انسانها در زندگی خود میآفرینند میتوان یک تخصص از کوچینگ را به آن تخصیص داد. کوچینگ رابطه نیز شاخهای از کوچینگ است و برای عموم کاربرد دارد.
وقتی نام رابطه به میان میآید بعضی میپندارند که منظور رابطه مشترک است. اما موضوع رابطه بهتمامی روابط اعم از روابط کاری، روابط زوجین، روابط مجردها و حتی رابطه با خود میانجامد. بنابراین نمیتوان گفت کوچینگ رابطه صرفاً برای متأهلین و یا فقط برای موضوعات عاطفی است.
حیطه فعالیت کوچینگ رابطه گسترده است. قبل از هر فعالیتی انسانها مشغول به ارتباط با خود میباشند. همانطور که بارها شنیدهایم انسانهای موفق در هر رشتهای حتی در سراسر دنیا بیان کردهاند که بهترین سرمایهگذاری انسان، سرمایهگذاری روی خودش است. از ارتباط با خود بگذریم تقریباً انسان در تمام نقشهای زندگیاش نیاز به ارتباط با دیگری دارد. از شاخصترین این ارتباطها، ارتباطهای کاری و عاطفی است. از واقعیت زندگی پیداست کیفیت زندگی انسانها به نوع روابطی که خلق میکنند، مرتبط است. البته موضوع رابطه از تحقیقات و نظریههای دانشمندان و روانشناسان بزرگ نیست پوشیده نبوده و علم نیز بر اهمیت رابطه در کیفیت زندگی اذعان دارد.
کوچینگ رابطه به موضوعات مختلفی پرداخته که درنهایت به تغییر باور، تفکر و رفتار مراجع میانجامد. از آنجاکه کوچینگ، حرفهای نتیجه گراست بنابراین تمرکز کوچینگ رابطه بر اهداف رابطهای و درنهایت دستیابی به خواسته مراجعین است. در بسیاری از مواقع برای داشتن یک رابطه باکیفیت فارغ از نوع آن نیاز به بازنگری چشمانداز، ارزشهای فردی، مدلهای فکری و رفتاری، بررسی واکنشهای هیجانی، طراحی نقشه عملکرد و … داریم.
تاریخچه کوچینگ رابطه
روانشناسان برجستهای چون نازلو، ویلیام گلسر، مارتین سلیگمن و … در نظریههای خود از موضوع رابطه بهعنوان یک نیاز اساسی در انسانها سخن به میان آوردهاند. اغلب روانشناسان بر این باورند که رابطه یکی از سختترین نیازهای بشر است زیرا برآورده شدن این نیاز شمارا با فرد دیگری پیوند میدهد. سخت بودن برآورده شدن این نیاز به دلیل عدم شناخت و ارتباط صحیح با خود و عدم آگاهی از مهارتهای ارتباطی است. در این میان نام کوچ رابطه نیز سالها پیش مورداستفاده روانپزشکان، روانشناسان، درمانگرهای خانواده و زوج درمانگرها بوده است. به دلیل تعدد موضوعات و پیشزمینههای مختلف رابطه حتی میتوان رد پای کارآفرینان حرفهای را نیز در این مقوله مشاهده کرد.
با رشد کوچینگ فردی وزندگی در سال ۱۹۹۵ شاخه کوچینگ زندگی، یکی از گستردهترین شاخههای کوچینگ بهعنوان یک تخصص معرفی شد. تخصصی که اعتبارش توسط فدراسیون بینالمللی کوچینگ ICF تأیید شد و فدراسیون بینالمللی کوچینگ با ارائه استاندارهای آموزشی و صدور مدارک معتبر بانام کوچ زندگی در سراسر دنیا این تخصص را معتبر ساخت.
در ادامه این پیشرفتها و استفاده نام کوچ رابطه توسط روانشناسان، کوچینگ رابطه نیز بهعنوان یک تخصص به حرفه کوچینگ اضافه گردید. آقای David Steele زوج درمانگر و درمانگر خانواده در سال ۱۹۹۷ تخصص کوچینگ رابطه را به تخصصهای کوچینگ اضافه کرد و فدراسیون بینالمللی کوچینگ نیز مراحل اعتبار سازی تخصص رابطه در کوچینگ را تکمیل ساخت.
کوچ رابطه چه میکند؟
کوچها پس از دریافت مدارک مورد تأیید خود از فدراسیون بینالمللی کوچینگ ICF میتوانند به حرفه کوچینگ مشغول شوند. پس از برگزاری موفق جلسات کوچینگ میتوانند با توجه به علاقه و توانمندی، تخصص یا تخصصهای مختلفی را در کوچینگ انتخاب کرده و در دورههای آموزشی تخصص موردنظرشان شرکت کنند. کوچها پس از انتخاب تخصص خود در کوچینگ میتوانند کسبوکار خود را با عناوین مشخصتری تعریف کنند. کوچهای رابطه نیز کوچهایی هستند که پس از کسب صلاحیتهای مجاز و تأیید فدراسیون بینالمللی کوچینگ ICF به این حرفه مشغول شده و تخصص رابطه را با توجه به علاقه، توانمندی و مهارتهایشان انتخاب کردهاند.
اغلب افراد در روابطشان با مسائل مختلفی روبهرو میشوند و برای هر یک از مشکلاتشان رفتارهای مشخصی را ارائه میدهند. بررسیها نشان میدهد که انسانها در روبهرویی با مسائل ارتباطیشان یا بیخیالی و انفعال را پیش میگیرند و یا به دنبال خودسازی میروند. اما هیچکدام از دو مدل راهکار انتخابی، منجر به حل مسائلشان نشده و رضایتمندی را به رابطههایشان به ارمغان نخواهد آورد. ازاینرو استفاده از جلسات کوچینگ رابطه بهعنوان یکی از راههای مناسب برای حل اختلافات رابطهای پیشنهاد میشود.
کوچ رابطه با حمایت و همراهی به شما کمک میکند تا راهکار منحصربهفرد مسئله خود را بیابید. درست است که دورههای آموزشی خود بهبودی نیز به کسب دانش افراد کمک میکنند اما دانش زمانی به بهرهوری میرسد که بتوانید آن را به آگاهی تبدیل کرده و با راهکار مناسبی بساط عملی شدنش را در زندگیتان فراهم کنید. تنها راهی که میتواند شمارا دریافتن راهکارهای مناسب برای مسائلتان یاری کند استفاده از جلسات کوچینگ است.
بعضی به دلیل هزینههای کوچینگ از این راهکار مؤثر دوری میکنند اما خاطرنشان میکنم که هزینه جلسات کوچینگ در مقابل یافتن راهکاری برای حفظ رابطه و افزایش رضایتمندی طرفین موضوع ارزشمندی نیست. کشف این موضوع که چگونه میتوانید رابطهای مناسب با روحیات خود بسازید و یا چگونه میتوانید رابطه جذابی داشته باشید؟ چگونه میتوانید بهترین تصمیمتان را بعد از خیانت بگیرید و …. از موضوعات مهمی است که بافکر کردن به هریک میتوان فهمید که کشف راهکار برای این سالها بسیار ارزشمندتر از هزینهای است که برای جلسات کوچینگ پرداخت میکنید.
۱۰ دلیل رایج که شما به کوچ رابطه نیاز دارید
- از روبهرو شدن با جنس مخالف خجالت میکشید.
- کمبود اعتمادبهنفس در قرارهای عاشقانه دارید.
- انتظار روابط باکیفیتی در قرارهای عاشقانهتان دارید اما نمیدانید چگونه میتوانید انتظارتان را برآورده سازید.
- هیجان رابطه عاشقانه شما کم شده است.
- میخواهید رابطه فعلیتان را بهتر کنید اما مطمئن نیستید که از کجا باید شروع کنید.
- میخواهید رابطه فعلیتان را تمام کنید اما نمیدانید چگونه این کار را انجام دهید.
- از گذشته رابطهتان آزاردیدهاید و یا میخواهید گذشته را ببخشید.
- رابطه خوبی دارید اما کمی بوی کهنگی گرفته است و تمایل دارید تقویتش کنید.
- تجربه خیانت را در رابطه گذشتهتان دارید و میخواهید قبل از ورود به رابطه جدید فراموشش کنید.
- شما میخواهید بهترین فرد برای شریک عاطفیتان باشید و رابطه خوبی را در حد امکان برقرار کنید.
انواع کوچینگ رابطه
- کوچینگ رابطه برای مجردها
- کوچینگ رابطه برای زوجها
- کوچینگ رابطه برای خانواده
- کوچینگ رابطه برای کسبوکارها
کوچینگ رابطه برای مجردها:
طبق آخرین گزارشها در ایالاتمتحده آمریکا حدود ۴۴% از افراد بالغ، مجرد زندگی میکنند و ۲۷% همین بالغهای مجرد نیز تنها زندگی میکنند. با توجه به این آمار پیشبینیها حاکی از این است که اگر رشد مجردین بالغ باهمین سرعت ادامه پیدا کند، در آینده نزدیک قسمت اعظمی از جمعیت آمریکا مجرد خواهند بود.
کمک به مجردها در چنین شرایطی برای داشتن یک زندگی با روابط موفق نیازمند درک این نکته است که مجردها شبیه هم نیستند. تفکر، جهانبینی، خزینه مهارتهای ارتباطی، باورها، احساسات و تجربیات آنها قسمتهای وجودی هر انسان مجردی است که باعث ایجاد این تفاوتها میشود. لذا کمک به این قشر از افراد جامعه نیازمند پذیرش این موضوع است که مجردها باهم متفاوتاند و با روشهای محدود نمیتوان آنها را در مسئله ارتباط حمایت و همراهی کرد.
برای کمک به روابط مجردها ابتدا نیاز به شناخت مدلهای مختلف این دسته از افراد بالغ داریم. ۷ مدل از مجردها را که در کوچینگ رابطه با آنها روبهرو هستیم را بهصورت نمونه برای آشنایی با تفاوتهای آنان در زیر آوردهایم:
- مجردهای موقتی: بالغینی که فعالانه به دنبال فرد مناسب خود میگردند و در میان قرارهای عاشقانه هستند.
- مجردهایی که یا بهتازگی جداشدهاند و یا بیوه شدهاند: کسانی که در حال بازسازی و بازیابی گذشتهاند و آمادگی ورود به روابط جدید را نداشته و تسلیمشدهاند.
- مجردهای ناامید: افرادی که داشتن یک رابطه عاطفی را آرزو دارند اما از یافتن یک شریک عاطفی مناسب ناامید شدهاند.
- مجردهای منفعل: افرادی که تمایل به داشتن شریک عاطفی دارند اما هیچ حرکتی نمیکنند.
- مجردهایی که مجرد نیستند: کسانی که از روابط پایدار ادراکهای شخصی گوناگونی دارند و درگیر برآورده کردن نیازهای خود میباشند.
- مجردهای پریشان و یا گرفتار: افرادی که درگیر یکی از والدین، تحصیل، کار و … هستند افرادی که نهتنها زمانی برای رابطه ندارند بلکه به داشتن رابطه عاطفی نیز تمایل ندارند.
- مجردهایی که تجرد را انتخاب کردهاند: افرادی که میلی برای داشتن شریک عاطفی ندارند. و بهصورت آگاهانه لایف استایل تجرد را به دلایل مختلفی انتخاب کردهاند. بعضی از دلایل این گروه:
الف) آنجا بودهام، این کار را انجام دادهام، نمیخواهم دوباره انجامش دهم.
ب) چرا باید یک گاو بخرم وقتی میتوانم شیر رایگان بخورم؟
ج) زاهدها، بعضی گرایشهای دینی و مسائل معنوی
د) مزایای مستقل بودن بیش از زن و شوهر بودن است.
ه) سبک زندگی چندجانبه و جایگزین بودن اجازه ورود به زندگی مشترک نمیدهد.
و) دلایل مالی، سلامتی، سنی و …
هرکدام از گونههای متفاوت بالا اهداف و چالشهای منحصربهفرد فردی را در مسیر کوچینگ رابطه خواهند داشت. بنابراین کوچها در هر یک از تخصصهای بالا نیاز به مطالعات انفرادی و تجربیات موفق در کوچینگ رابطه دارند.
کوچینگ رابطه برای زوجها
همانطور که در موضوع کوچینگ رابطه برای مجردین مطرح شد، زوجها نیز گونههای مختلفی دارند. کار روی روابط زوجین نیز همانند مجردها نیاز به شناخت گونههای مختلف زوجین دارد که از اولین گامها برای ورود به این کار است:
- زوجهایی که در مرحله دوستی هستند: کسانی که خود را مجرد میپندارند اما در روابط غیر انحصاری مشغول هستند. اصطلاح مرسوم در این نوع رابطهها «دوستی برای منافع» است. در اینگونه از زوجها دوستی به هدف خوشگذرانی و تفریح شکل میگیرد و معمولاً زمانی نیاز به کوچینگ رابطه پیدا میشود که یکی از زوجها خواستار ورود رابطه به مرحله بعدی است.
- زوجهای متعهد مرحله آزمایشی: شریکهای عاطفی که تصمیم میگیرند دوستیهای عاطفیشان را با بقیه قطع کرده و وارد یک رابطه زوجین انحصاری شوند. زمانی که رابطه زناشویی در این مرحله است، رسمیت و صراحتی در یک رابطه بلندمدت ساخته نمیشود. زوجها تمایل دارند که اینگونه رابطه را آزمایش کرده و یک رابطه بلندمدت سازگار را تجربه کنند. این نوع رابطهها زمانی که با اولین عامل تخریبکننده رابطه روبهرو میشوند نیاز به کوچینگ رابطه دارند. این عامل مختلکننده رابطه ممکن است مانع از توانایی آنها برای ورود به رابطه متعهدانه بلندمدت بدون اینکه چیزهای مهمی را قربانی این رابطه کنند، میشود. مثلاً اینکه بچه داشته باشند یا نداشته باشند.
- زوجهای قبل از مرحله ازدواج: زوجهایی که تصمیم به ایجاد تعهد دارند اما هنوز بهصورت رسمی برای ازدواج اقدام نکردهاند. بسیاری ازاینگونه زوجها از شکست روابط متعهدانه زوجهای دیگر مطلعاند و برای به دست آوردن مهارتها و تمارینی که یک رابطه متعهدانه موفق را رقم بزنند به دنبال کوچینگ رابطه هستند.
- زوجهای متعهد: این دسته از زوجها میتوانند بهصورت قانونی و یا حتی بهصورت نگرشی متعهد یکدیگر باشند. گاهی در مسائل مشترک بین زوجین طلاق راه منتخبی است. اما بسیاری از افراد در چنین مواردی بهسوی کوچینگ رابطه جذب میشوند زیرابه دنبال راههای موثرتری برای بهبود و غنی رابطهشان میگردند.
کوچینگ رابطه در خانواده
ازآنجاکه خانواده اولین بستر اجتماعی است که هر فردی آن را تجربه میکند لذا روابط خانوادگی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بسیاری از افراد بالغ، منافع خود را به علت ضعف در روابط خانوادگی خود از دست میدهند و یا خود را از داشتنشان محروم میسازند. بعضی خانواده خود را ترک میکنند و بعضی در شرایط سخت ارتباطاتشان را باخشم و کینه محافظت میکنند. اهمیت موضوع خانواده تا حدی است که حتی بعد از ایجاد روابط عاطفی نیز رابطه با خانواده همسر و یا شریک عاطفیتان حائز اهمیت میشود.
کوچینگ خانواده به مواردی که به خانواده اصلی و خانوادههای جانبی افراد مربوط میشود، میپردازد. موضوعات و مسائلی همچون خانواده همسر، شغل خانوادگی، محل سکونت و…
کوچینگ روابط کاری
عملکرد هر کسبوکاری، روابط تأثیرگذار در آن حرفه را میطلبد. بسیاری موضوع رابطه را در کار بیاهمیت میپندارند و این در حالی است که بارها شاهد تأخیر در انجام پروژه، سستی در کار، اخلالگریها، انتصابها، عزلها و … به علت روابط بیکیفیت کاری بودهایم. موضوعات این شاخه از کوچینگ رابطه به روابط محیط کار مانند رابطه مدیر با کارمندان، رابطه دو همکار، رابطه بین بخشهای شرکتی، روابط تیمی و رابطه بین فروشنده و مشتری میپردازد.